Ở tỉnh ta hiện có 39 bệnh viện, với
7341 giường bệnh. Trong đó có 8 bệnh viện ngoài công lập với 756 giường
bệnh. Bên cạnh đó có các bệnh viện Trung ương, ngành đóng trên địa bàn
như Bệnh viện Phong Quỳnh Lập, Bệnh viện giao thông, Bệnh viện quân y 4
với 600 giường bệnh, ngoài ra còn có 359 cơ sở hành nghề tư nhân…lượng
chất thải rắn y tế trên địa bàn tỉnh bình quân 1,3 kg/giường/ngày, trong
đó 25% là chất thải rắn y tế nguy hại.Như vậy, trung
bình mỗi ngày trên địa bàn toàn tỉnh Nghệ An có từ 2500 kg – 3000 kg
chất thải rắn y tế nguy hại được thải ra từ các cơ sở y tế.
Hố chốn đã đầy, công tác xử lý chất thải rắn ở nhiều bệnh viện rất khó khăn
Riêng trên địa bàn thành
phố Vinh là nơi thải ra lượng rác thải nhiều nhất, ước tính năm 2012 các
cơ sở y tế trên địa bàn thành phố Vinh và vùng phụ cận tổng lượng chất
thải rắn y tế phát sinh là 2.293.062 kg, trong đó chất thải rắn nguy hại
573.266 kg. Trước đây rác thải y tế được tập trung tại lò đốt rác thải
Hoval ở Bệnh viện hữu Nghị Đa khoa tỉnh với công suất 400 – 500 kg
rác/24h. Tuy nhiên hiện nay lò đốt tại Bệnh viện HNĐK tỉnh đang quá tải
và xuống cấp nghiêm trọng, không đảm bảo tiêu chuẩn vệ sinh môi trường.
Do đó mà các cơ sở y tế phải phân tán đưa về lò đốt ở các bệnh viện
huyện như bệnh viện Hưng Nguyên, Nghi Lộc, BV lao… tuy nhiên các lò đốt
này có công suất nhỏ, tuổi thọ thấp, lại nằm trong khu dân cư gây ảnh
hưởng đến môi trường và sức khoẻ người dân. Vì vậy hầu hết các cơ sở y
tế thu gom và hợp đồng với Công ty môi trường đô thị xử lý (2-3
lân/tuần). Đây chỉ là giải pháp mang tính tình thế, nhưng nó lại gây ra
nhiều phiền phức cho các cơ sở y tế, các bệnh viện như Bệnh viện Nôi
tiết, Trung tâm y tế dự phòng tỉnh thường xuyên bị công an “thổi còi” xử
phạt vì những lỗi như tập trung rác thải không đúng nơi quy định, vận
chuyển rác thải bằng xe tải trong khi đó quy định vận chuyển rác thải y
tế phải bằng xe chuyên dụng.
Việc xử lý rác thải y tế còn quá nhiều bất cập bởi nguy cơ lây
lan mầm bệnh nếu không có phương tiện vận chuyển chuyên dụng và nếu
chôn lấp có thể gây ô nhiễm nguồn nước. Mặt khác, việc xử lý rác thải
nguy hại bằng lò thiêu ngoài trời, thủ công đã và đang gây ra tình trạng
ô nhiễm cũng như thải ra rất nhiều chất độc hại ảnh hưởng tới sức khoẻ
người dân như: Furan, và kim loại nặng như chì, cadimi… gây mưa axit,
gây hiệu ứng nhà kính, làm ô nhiễm môi trường đất cũng như nước ngầm do
tro lò đốt có chứa kim loại nặng độc hại.
Chất thải rắn y tế trong bệnh viện được phân làm hai loại gồm Chất thải rắn sinh hoạt và Chất thải rắn y tế nguy hại.
Chất thải rắn sinh hoạt chiếm khoảng 75 - 80% chất
thải rắn y tế trong bệnh viện (gồm chất hữu cơ, giấy gỗ, kim loại, sành
sứ gạch vỡ, thủy tinh, Plastic, nylon và các thành phần khác...). Loại
này ít độc hại nhưng công tác phân loại, thu gom, vận chuyển và xử lý
phải được thực hiện tốt.
Chất thải rắn y tế nguy hại chiếm khoảng 20 - 25%
chất thải rắn y tế trong bệnh viện đó là chất thải bệnh lý và chất thải
lây nhiễm bao gồm: Mô bệnh phẩm và cơ quan người từ các phòng mổ và
tiểu phẫu, các bệnh phẩm nuôi cấy, mô hoặc xác động vật từ phòng thử
nghiệm thải ra, các chất thải nhiễm trùng từ phòng cách ly và các khoa
truyền nhiễm, các bông băng thấm dịch hoặc máu, kim tiêm, ống tiêm, lọ
thuốc, dược phẩm hư hỏng và quá đát... Có thể thấy rõ, Chất thải rắn y
tế nguy hại từ các bệnh viện là nguồn tiềm ẩn lây lan bệnh tật, gây ô
nhiễm môi trường nước và đất, tác động tới môi trường sinh thái và sức
khỏe cộng đồng. Vậy nên, nguồn Chất thải rắn y tế nguy hại từ các bệnh
viện cần phải được kiểm soát nghiêm ngặt và xử lý đạt yêu cầu của tiêu
chuẩn môi trường quy định.
Để giải quyết tình trạng trên, UBND tỉnh giao
Sở Y tế làm chủ đầu tư, chủ trì phối hợp với các Sở: Kế hoạch và đầu
tư, Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng, Khoa học và Công nghệ, Tài chính
để lựa chọn phương án, địa điểm vị trí công nghệ xử lý chất thải rắn y
tế nguy hại tập trung, xây dựng và hoàn thiện đề án "Đầu tư xây
dựng Trung tâm xử lý chất thải rắn y tế nguy hại tập trung" cho các cơ
sở y tế khu vực thành phố Vinh và các huyện phụ cận, giai đoạn 2012 -
2020 bằng công nghệ vi sóng hiện đại và tiên tiến nhất, với công suất
2500 – 3000 kg/ngày.
Công nghệ vi sóng sử dụng năng lượng vi sóng ở tần
số khoảng 2450 MHz để khử khuẩn. Kết hợp hơi nước (bão hoà) ở áp suất
thường hoặc áp suất cao làm ẩm tất cả bề mặt chất thải, làm tăng hiệu
suất diệt khuẩn.vận hành đơn giản, chi phí đầu tư và vận hành thấp; tăng
khả năng tái chế chất thải an toàn…Công nghệ không đốt này đang là một
xu thế của thế giới vì nó không thải ra khí độc hại. Ưu điểm của công
nghệ này là phát huy được hiệu quả cao đối với các chất thải lây nhiễm,
chi phí vận hành thấp, không gây ô nhiễm môi trường thứ phát, thân thiện
với môi trường.
. Tuy nhiên, đầu tư ban đầu cho một lò đốt rác
không khói bằng công nghệ "vi sóng", khá cao trên 51 tỷ đồng. Đây là đề
án hết sức cần thiết không chỉ với ngành y tế hiện nay, mà cho toàn xã
hội nhằm giải tìm ra giải pháp hữu hiệu cho bài toán về rác thải y tế.
Ngành y tế đang quyết tâm phấn đấu đến năm 2015 có 75 – 80% cơ sở y tế
được xử lý rác thải rắn nguy hại đạt tiêu chuẩn môi trường; đến năm 2020
100% cơ sở y tế đực xử lý rác thải rắn nguy hại đạt tiêu chuẩn môi
trường, trong đó 70% được tái chế tái sử dụng.
Xuân Tiến
|